Het eerste trimester: onzekerheden, kwaaltjes & emoties

Een hoop, want in 13 weken groeit een bevruchte eicel uit tot een foetus van ongeveer 7 cm. Dit lijkt ieniemienie, maar weet dat alle belangrijke organen al op hun plek zitten. Dit vraagt aardig wat energie van jou (lees: doodmoe!), jouw lichaam en je geest. Hormonen vliegen alle kanten op en opeens voel je je écht zwanger. Welke symptomen je ervaart dat is per persoon verschillend uiteraard, maar wij zetten de meest voorkomende gebeurtenissen van het eerste trimester voor je op een rij.

De positieve test

Die twee streepjes op de test. Wow, wat gaat er door je heen? Een golf van blijdschap? Een verrast gevoel? Lichte paniek? Misschien alles tegelijk? Het is nog onwerkelijk en zo pril, dat het eerst even moet landen. Als dat eenmaal gebeurd is, kun je meer gaan genieten. Het is helemaal niet gek als dit even duurt en er ook een hoop andere emoties bij komen kijken.

Spanning en onzekerheid

Het eerste trimester brengt veel spanning en onzekerheid met zich mee. Geen idee wat je kunt verwachten en dat kleine rijstkorreltje in je buik is nog zo abstract. Gaat het wel goed daarbinnen? Wel kwaaltjes, geen kwaaltjes. Er gaat vanalles door je heen. Misschien denk je ook al aan de toekomst: hoe gaat je leven er straks uitzien, wat moet je allemaal regelen voor de komst van de baby. Hallo hé, het is allemaal nogal wat. Het belangrijkste is dat je al deze gevoelens de ruimte geeft om er te zijn. Laat het allemaal maar over je heen komen, want verzetten heeft echt geen zin.

Na het eerste trimester worden deze gevoelens vaak al minder. Je baby krijgt dan steeds meer vorm (letterlijk!), jij voelt je vaak weer wat beter en je krijgt steeds meer vertrouwen dat het allemaal goed zit.

Moe

Afhankelijk van wanneer je een test hebt gedaan, komt er een punt dat je lichaam héél hard bezig is met het vormen van een baby. Dit, in combinatie met een enorme stijging van het hormoon progesteron, zorgt voor extreme vermoeidheid. Zo’n moeheid herken je gewoon bijna niet. Het is niet alsof je een nacht hebt doorgehaald (wat misschien ook wel zo is: hallo slecht slapen (zwangerschapsslapeloosheid is dus echt een ding) en zeven keer per nacht moeten plassen). Het is anders. Je kunt zo moe zijn, dat je gewoon op ieder moment van de dag in slaap kunt vallen. Daarnaast wordt de placenta aangelegd en dalen je bloeddruk en bloedsuikerspiegel. Ook dit helpt niet echt mee voor een optimaal energieniveau. Goed nieuws, deze moeheid verdwijnt na het eerste trimester. In de tussentijd: geef je over en slaap waar kan. Your body needs it.

Misselijk

Het is misschien wel het allerbekendste zwangerschapskwaaltje: misselijkheid. Vaak word er gesproken over ochtendmisselijkheid, maar helaas kan het op elk moment van de dag voorkomen. Sommige vrouwen voelen zich juist vooral 's avonds misselijk. En sommigen (the lucky few) hebben er helemaal geen last van. Heel lang wisten we niet waar de misselijkheid precies vandaan kwam, maar uit onderzoek (2023) blijkt dat het waarschijnlijk te maken heeft met het hormoon GDF15. Als de waardes van dit hormoon tijdens de zwangerschap veel hoger worden dan de vrouw gewend is, ontstaat zwangerschapsmisselijkheid.

De misselijkheid bereikt meestal een piek rond de 9e week van de zwangerschap. Daarna neemt het langzaam weer af. Helaas zijn er ook vrouwen die hun hele zwangerschap misselijk zijn door Hyperemesis Gravidarum, beter bekend als HG.

Wat je kunt doen tegen misselijkheid? Bij veel vrouwen wordt het beter als ze iets eten. Nou zit je misschien niet echt te wachten op een flinke maaltijd als je de halve dag boven de pot hangt, maar de hele dag door kleine beetjes eten kan écht helpen. Soms gaat er niet meer in dan een droge cracker en dat is ook helemaal oké. Maak je in deze periode niet te druk over wát je eet, het belangrijkste is dát je eet (en vooral ook drinkt!). Bij veel vrouwen helpt het drinken van gemberthee tegen de misselijkheid, misschien voor jou ook!

Als de misselijkheid echt niet te managen is, kun je je verloskundige of huisarts om advies vragen. Trek ook zeker aan de bel als je echt niks binnenhoudt. Er zijn medicijnen die je kunnen helpen. Verder is het belangrijk om in gedachten te houden dat dit een (hele vervelende) fase is, maar dat je er even doorheen moet en het snel beter wordt.

Verschillende emoties

Een cocktail aan hormonen, extreme vermoeidheid en alle spanningen rondom je zwangerschap, kunnen zorgen voor een rollercoaster aan emoties. Het ene moment ben je on top of the world, terwijl je er het andere moment helemaal doorheen zit (of ontploft als iemand net even iets verkeerd zegt in jouw ogen). It’s all good, al voelt dat natuurlijk niet zo. Als je het gevoel hebt dat je instabiel bent en een beetje onredelijk wordt is het belangrijk om een stapje terug te doen en tot 10 te tellen. En probeer genoeg rust te pakken, voor zover dat kan natuurlijk.

Vaker plassen

Ook al heb je nog helemaal geen buik, toch moeten vrouwen die net zwanger zijn vaker plassen. Hoe dit komt? Een toename van het zwangerschapshormoon hCG zorgt voor een verhoogde bloedtoevoer naar je nieren. Daarnaast neem de hoeveelheid bloed in je lichaam gedurende de zwangerschap met 50% toe. Hierdoor krijgen je nieren meer vocht te verwerken. Dit vocht komt uiteindelijk in je blaas, waardoor je - tada - vaker moet plassen. In tegenstelling tot moeheid en misselijkheid, wordt deze kwaal niet minder. Sterker nog, hoe groter die kleine in je buik wordt, hoe vaker je moet plassen. Er is namelijk steeds minder ruimte voor je blaas. Enne, dat getrappel en geduw daarbinnen helpt natuurlijk ook niet mee.

Obstipatie

Enerzijds plas je vaker, anderzijds hebben veel vrouwen met obstipatie te maken. Dit komt door het hormoon progesteron dat ervoor zorgt dat je darmen langzamer werken. Daarnaast heeft de groei van je baarmoeder invloed op de obstipatie. Je darmen komen namelijk in de verdrukking. Wat je kunt doen? Veel water drinken, vezelrijk eten en bewegen. Weet ook, dat soms gewoon even niks helpt en dat dat ook oké is. Soms is het zoals het is en ieder lichaam is anders. Maak je je echt zorgen om je stoelgang, neem dan contact op met je huisarts of verloskundige. Zij kunnen je tips geven voor natuurlijke hulpmiddelen of in het ergste geval medicatie voorschrijven.