Hoe bescherm je je huid tegen schadelijke zonnestralen? Wij vroegen dermatoloog Elodie Mendels waar je op moet letten.

Allereerst, wie is Elodie? Elodie Mendels is een bevlogen academisch kinderdermatoloog bij het Erasmus MC-Sophia Kinderziekenhuis. Dat betekent dat zij kinderen en hun ouders/verzorgers helpt met de behandeling en begeleiding van diverse huidaandoeningen. Naast haar werk in de praktijk vindt ze het ook leuk én belangrijk om mensen via andere kanalen te informeren met tips, tricks én oplossingen voor huidproblemen.

Eerder hebben we het gehad over verbranding, en hoe je dit kunt voorkomen. Weren, kleren en smeren zei je toen. Hoe pak je dat precies aan?

“Hoe je het precies aanpakt, is afhankelijk per kind, maar de belangrijkste regels zijn: smeer een half uur van tevoren, zo kan de zonnebrandcrème goed drogen en ontstaat er een beschermende laag. Herhaal het daarna elke twee uur. Elk kind is anders, maar over het algemeen krijg je ze sneller mee als je ze betrekt bij de routine. Laat ze bijvoorbeeld spelen met de stick of de tube, of smeer elkaar in. Het is belangrijk om het insmeren echt een onderdeel van de dagelijkse routine te maken.”

“Smeer ook goed onder de kleding, vooral onder dunne rompers of kleding van dunne, los geweven en lichte stoffen. Bij normale, dicht geweven kleding is dit niet per se nodig, maar dan is het wel belangrijk dat je goed onder de randen van de kleding smeert. Dit is een van de meest vergeten plekken, samen met: het puntje van de neus, de kin, rondom de ogen, de randjes van de oren en de lippen. Vergeet deze plekken dus ook niet!”

 “Een zonnebrandspray kun je bij kinderen beter vermijden. Daarmee bedoel ik een spray die vernevelt in de lucht als een soort parfum. Die bieden geen goede bescherming, want het vervliegt en er komt maar weinig op de huid terecht. Ook kan het gevaarlijk zijn om de spray in te ademen. Je kunt natuurlijk wel gewoon een lotion-achtige spray gebruiken die je op de huid spuit en zelf nog moet uitsmeren.”

Wat gaat er vaak niet goed bij het beschermen van baby’s en kids tegen de zon?

“Er zijn een paar dingen die vaak moeilijk worden gevonden of worden vergeten tijdens het insmeren. Het kan lastig zijn om het insmeren te integreren in de dagelijkse routine en dus op tijd in te smeren voordat we de zon in gaan. Ook wordt het niet altijd elke twee uur herhaald of na het zwemmen, terwijl het echt belangrijk is om het te herhalen. Zonnebrandcrème wordt namelijk snel weggeveegd. Vergeet ook écht niet die plekken die ik eerder noemde in te smeren! Ook is het belangrijk om dik genoeg te smeren, want een dun laagje heeft veel minder effect. En tot slot kun je tussen 12 uur en 3 uur het beste uit de directe zon blijven, al is dit nog weleens een uitdaging. Het is belangrijk om baby’s tot 1 jaar altijd uit de directe zon te houden.”

Hoe dik moet je dan precies smeren?

“Mensen denken vaak dat je met een SPF30 ongeveer dertig keer langer in de zon kunt blijven zonder te verbranden. Dat zit toch net even anders. De effectiviteit van SPF van een zonnebrand wordt bepaald in een laboratorium. Er wordt dan een bepaalde hoeveelheid van de crème gebruikt om dit te testen. In de praktijk smeer je jouw zonnebrand nooit zo dik als bij de testen in het lab.  Hoe dik je precies moet smeren, is altijd lastig uit te leggen. Er zijn een hele hoop tips, bijvoorbeeld hoeveel theelepels je op welk lichaamsdeel moet smeren, maar uiteindelijk gaat niemand dat echt op die manier meten. Vroeger zei ik vaak ook: smeer zo dik als een boterham met pindakaas, maar iedereen smeert een boterham anders, dus ook dat advies helpt niet echt. Het komt er gewoon op neer dat je lekker dik moet smeren en vooral niet te dun. En herhaal het elke twee uur en na het zwemmen, dan zit het meestal gewoon goed.”

Smeer je de huid dan niet dicht als je zo’n dikke laag zonnebrand smeert?

“Je kunt de huid niet dicht smeren, je legt er een laagje overheen. Wel kunnen er resten van zonnebrand in je poriën terechtkomen waardoor er een ontsteking ontstaat en je bijvoorbeeld een pukkel krijgt. Als je daar gevoelig voor bent, koop dan een zonnebrandcrème die wat minder vet is. Er bestaan ook anti-acne zonnebrandcrèmes.”

 “In principe was je de meeste zonnebrandcrèmes er gewoon af met water onder de douche of in bad. Je kunt ook een gezichtsreiniger of make-up remover gebruiken. Krijg je je zonnebrandcrème er toch niet helemaal af kun je ook een babyolie gebruiken.

Maakt het ook nog uit wat voor zonnebrand je gebruikt?

“Het allerbelangrijkste is dat je zonbescherming gebruikt die je fijn vindt. Als jij iets fijn vindt smeren, is de kans veel groter dat je het vaak en goed gebruikt.”

“Je hebt twee verschillende soorten filters in een zonnebrandcrème: mineraal en chemisch*. Een minerale zonnebrand heeft een UV-filter dat uit een natuurlijk product wordt gehaald, bijvoorbeeld zink, maar dit wordt alsnog met een chemisch proces verwerkt in het laboratorium. Chemische UV-filters worden in een laboratorium gemaakt. Sommige mensen gebruiken liever geen chemische filters meer, omdat er vroeger een aantal UV-filters waren die uiteindelijk schadelijk bleken, zoals oxybenzone. Inmiddels zijn die al lang verboden in de EU en is de angst voor chemische filters onterecht. Minerale en non-minerale filters blijven beide op de huid liggen, alleen minerale moleculen zijn veel groter, waardoor minerale zonnebrand vaak iets dikker is. Soms worden de moleculen kleiner gemaakt, tot nano-deeltjes, zodat er geen witte waas achterblijft en de crème beter smeerbaar wordt**.” 

“Of je nu minerale of chemische filters gebruikt maakt niet uit, het allerbelangrijkste is dat jij je prettig voelt bij wat je smeert. In Nederland heb je in ieder geval SPF30 nodig, maar SPF50 is nog beter. Vooral omdat mensen vaak niet dik genoeg smeren. Kies ook voor een zonnebrandcrème met UVB en UVA filter. Bij jonge kinderen gebruik je bij voorkeur een zonnebrand zonder parfum, dit hebben ze namelijk echt niet nodig.”

 “Waterresistente zonnebrandcrème blijft net iets beter zitten, want er worden componenten toegevoegd waardoor het beter blijft plakken aan de huid. Maar waterdicht is dit zeker niet. Daarom is het belangrijk je na het zwemmen of zweten opnieuw in te smeren.”

 “Kortom: smeer een crème die je fijn vindt, minimaal SPF30 en met UVA en UVB bescherming.”

*Bij Naïf noemen we dit liever non-mineraal, waarom precies lees je hier.

**Bij Naïf maken we de moleculen niet kleiner tot nano-deeltjes. Dat maakt onze zonnebrand non-nano. Hoe het precies zit met nano en non-nano zonnebrand dat kun je hier lezen.